Refah Şehitleri Anıtı, 23 Haziran 1941’de yaşanan Refah Gemisi Faciasında şehit olan 168 askerimizin hatırasına dikilen bir anıttır. Facianın vuku bulduğu tarihten tam 31 yıl sonra 23 Haziran 1972’de Mersin’de büyük bir devlet töreniyle açılmıştır. Şehitlerimiz her yıl facianın yıl dönümünde burada anılmaktadır.
Refah şehitleri Anıtı, yapı itibariyle bir başka deniz faciasında Ertuğrul Firkateyninin 1890’da Japonya’nın Kushimoto şehri açıklarında batması sonucunda şehit olan askerlerimiz için Japonya tarafından 1937’de dikilen Kushimoto Anıtı’nın eşidir. Bu dostluktan dolayı Mersin’in 11 kardeş şehrinden birisi de Kushimoto olmuştur. Mersin’in Pozcu semtindeki işlek ve canlı caddelerinden birine Kushimoto adı verilerek bu dostluk pekiştirilmiştir.
Mersin Sahili’nde Atatürk Parkı’nın denize en yakın noktasında bulunan bu anıt şehitlerimizi selamlamaktadır. Yanında dalgalanan bayrağımız ve ileride askerlerimizin şehit olduğu Akdeniz’e bakınca duygulanmamak imkansızdır. Burada ziyaretçiler kitabede isimleri yer alan şehitlerimizi saygıyla ve rahmetle anmaktadır.
Anıtın bir yüzünde Ertuğrul şehitlerinin kitabesi, diğer yüzünde Refah şehitlerinin kitabesi, üçüncü yüzünde o dönem Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak’ın mesajı yer almaktadır.
Refah Gemisi Faciası
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde parası peşin ödenerek İngiltere’den sipariş edilen 4 denizaltı ve uçak filosunun 2. Dünya Savaşı’nın başlamasını gerekçe gösterilerek teslim edilmemiştir. Ancak savaşta Almanya ile yakınlaşmamızdan çekinen İngiltere ülkemizin de baskıları üzerine denizaltıları teslim etmek ve hava personelimizi eğitmek için Mısır’a davet etmiştir. Zira savaşta Akdeniz’de Alman ve İtalyan hakimiyeti nedeniyle direkt olarak İngiltere’ye gitme imkanı bulunmamaktadır. Önce Mısır’ın Port Said limanına gidilecek buradan da Gine körfezi üzerinden İngiltere’ye geçilecektir.
Mersin Limanı’ndan 23 Haziran 1941’da saat 17:30’da hareket eden gemi, yaklaşık 5 saat sonra 23:01 de bir torpil mermisiyle hasar almış ve gece 03:50’de batmıştır. 25 Haziran sabahı gemiden kurtulan 28 kişinin bulunduğu filika Mersin Limanı’na ulaştığında faciadan haberdar olunmuş hemen gönderilen kurtarma ekipleri denizle boğuşan 4 kişiyi kurtarabilmiştir.
Refah Faciası sonucunda ülkemizin büyük emeklerle yetiştirdiği en nitelikli askerlerinden 168’i şehit olmuş, ancak 28 kişi kurtulabilmiştir. Olaydan hangi devletin sorumlu olduğu günümüzde bile netleşmemiştir. Özellikle a tam Refah Şilebinin battığı tarihte Kıbrıs açıklarında bir gemiyi torpillediğini belirten İtalyan Deniz Kuvvetleri’nden bir kaptanın anılarından hareketle olayın suçlusunun bir İtalyan denizaltısı olması en kuvvetli ihtimal olarak görülmektedir.
Refah Şehitleri Anıtı Nerededir? Yol Tarifi Bilgileri. Anıt’a Nasıl Gidilir?
Refah Şehitleri Anıtı, Mersin’de Atatürk Parkı içerisinde sahile ve Cumhuriyet Meydanı’na çok yakın bir noktadadır. Mersin’in merkezi olarak nitelendirebileceğimiz konumu nedeniyle ulaşımı oldukça kolaydır.
Şehir içi toplu taşıma araçlarının neredeyse tamamı Anıt’ın çok yakınından geçmektedir. Başka şehirden toplu taşımayla Refah Şehitleri anıtına gitmek istendiğinde Mersin Otogarı veya tren garından tek vasıtayla ulaşılabilmektedir.
Refah Şehitleri Anıtı’na gitmek için en uygun saat öğleden sonra saatleridir. Böylece hava sıcaklığı daha yumuşak ve ışık daha etkileyici olacaktır.
Refah Şehitleri Anıtı Çevresinde Görülebilecek Yerler:
Atatürk Evi Müzesi: 850 m
Latin İtalyan Katolik Kilisesi: 1,8 km
Mersin Arkeoloji Müzesi: 3,2 km
Mersin Deniz Müzesi: 3,4 km